Hiện nay, đa số mọi người đều sử dụng tinh dầu để chăm sóc cơ thể khỏe mạnh, cân bằng tinh thần và làm đẹp hiệu quả,.. Vậy thì tinh dầu là gì và tinh dầu có thực sự mang đến những những hiệu quả đó không? Hãy cùng tôi tìm hiểu nhé!

1. Tinh dầu là gì?

Tinh dầu tên tiếng Anh là Essential Oil. Là một dạng chất lỏng chứa các hợp chất thơm dễ bay hơi được chiết xuất bằng cách chưng cất hơi nước hoặc ép lạnh, từ lá cây; thân cây; hoa; vỏ cây; rễ cây; hoặc những bộ phận khác của thực vật. Phương pháp khác để tách chiết tinh dầu là tách chiết dung môi.

Ngoài ra, tinh dầu còn được ví như là nhựa sống của cây, vì vậy đã mang sức sống, năng lượng tinh khiết nhất của dược thảo từ thiên nhiên và mạnh hơn 50 -100 lần các loại dược thảo sấy khô (thảo mộc). Tinh dầu chủ yếu được chia thành 3 loại:

Tinh dầu nguyên chất

Tinh dầu nguyên chất là tinh dầu chưa pha chế với các thành phần hoá học khác. Được chiết xuất 100% từ thực vật thiên nhiên. Với một hàm lượng nhất định chúng thường ăn uống được, rất tốt và an toàn cho sức khỏe, trừ một số loại tinh dầu được khai thác từ các loại dược thảo không ăn uống được (ở dạng thô - như lộc đề, bách...).

Tinh dầu không nguyên chất

Tinh dầu không nguyên chất: là tinh dầu được pha từ tinh dầu nguyên chất với các chất hóa học khác mà vẫn giữ được hương của tinh dầu hoặc tinh dầu được chiết xuất nguyên chất từ thực vật nhưng chưa đạt chất lượng hoàn toàntinh khiết thành phần từ dược thảo thiên nhiên có lợi cho sức khỏe.

Hương tinh dầu tổng hợp

Có một số người bán gọi đây là tinh dầu, nhưng loại này hoàn toàn không phải là tinh dầu. Tinh dầu tổng hợp hoặc hương liệu tổng hợp được tạo thành từ việc kết hợp các loại hóa chất bắt chước theo mùi của tinh dầu thiên nhiên. Hương liệu tổng hợp còn có thể tạo ra những loại tinh dầu của cây không thể chiết xuất như: Cà phê, trà trắng, hoa sen…

Vậy thì sau khi biết được tinh dầu là gì? Thì hãy cùng theo chân tôi tìm hiểu những phương pháp chiết xuất tinh dầu nhé!

2. Những phương pháp chiết xuất tinh dầu

Ép lạnh

Ép lạnh là phương pháp thường được dùng để chiết xuất tinh dầu từ vỏ quả, vật liệu thực vậy dễ dàng giải phóng được các thành phần thơm. Tinh dầu ép lạnh có mùi thơm tươi mới và có màu sáng như: tinh dầu vỏ bưởi Grapefruit,…

Tinh dầu ép lạnh được coi là cao cấp nhất trong các loại tinh dầu. Vì quá trình ép lạnh không dùng nhiệt, nên tinh dầu giữ lại được hàm lượng mùi thơm chính xác của thực vật. Tuy nhiên, quá trình ép lạnh này không thích hợp để chiết xuất nhiều loại tinh dầu.

Ngày trước, người ta sẽ ép trái cây bằng miếng bọt biển, sau đó ép miếng bọt biển để lấy dầu. Ngày nay, tinh dầu được ép lạnh bằng quá trình cơ học và được tách ra từ hỗn hợp nước ép dầu.

Chưng cất hơi nước

Phương pháp này cho ra tinh dầu có độ tinh khiết cao, vì thế những loại tinh dầu chiết từ lá, hoa, rễ và vỏ cây thường sử dụng phương pháp này. Ngoài ra một số loại tinh dầu  như: Oải hương, nhài, bạc hà, đàn hương, sả chanh… đều được chiết xuất bằng phương pháp này.

Chưng cất hơi nước là quá trình hơi nước đi qua các nguyên liệu trong một bình chứa kín. Tinh dầu dễ bay hơi hơn cùng với hơi nước và đi qua lỗ thông hơi vào trong một buồng ngưng tụ. Ở đây cả hơi nước và tinh dầu đều chuyển thành dạng lỏng và phân tách riêng do tính chất.

Mặc dù nguyên liệu được làm nóng trong quá trình chưng cất hơi nước, nhưng không bị đun nóng đến điểm sôi riêng của chúng. Các thành phần dễ bay hơi đều có điểm sôi riêng có thể cao hơn nhiều với điểm sôi của nước. Vì vậy tinh dầu chiết xuất bằng hơi nước được xem là tinh dầu chất lượng chỉ sau tinh dầu ép lạnh.

Dung môi chiết xuất

Dung môi chiết xuất là một quá trình hóa học, nơi một dung môi thích hợp được sử dụng để liên kết với các tinh dầu dễ bay hơi trong nguyên liệu. Dung môi này sau đó được tách ra khỏi hỗn hợp, để có được tinh dầu. Phương pháp này thường áp dụng cho những loại tinh dầu (thường là các loại tinh dầu hoa) khó chiết xuất, dễ bay hơi.

Rượu đã là dung môi truyền thống để chiết xuất tinh dầu vì nó phổ biến, dễ bay hơi để lại tinh dầu nguyên chất. Các quy trình chiết xuất tinh dầu hiện nay sử dụng một số hợp chất hữu cơ dễ bay hơi khác như axeton, propan, và hexane. Khả năng của các hóa chất này để lại dư lượng chất độc hại rất đáng nghi ngờ vì vậy tinh dầu chiết xuất bằng dung môi không được sử dụng để điều trị.

3. Tác dụng của tinh dầu với sức khỏe

- Thay thế các sản phẩm làm sạch: cuộc sống hằng ngày của chúng ta phải tiếp xúc với rất nhiều hóa chất từ: nước xịt phòng, xà phòng thơm, nước, nước lau sàn… Tinh dầu là sản phẩm từ thiên nhiên, không tác dụng phụ, tinh dầu còn giúp bạn làm sạch, vệ sinh nhà cửa, tạo hương thơm hiệu quả.

- Giúp thư giãn: hầu như các loại tinh dầu đều có tác dụng giúp cơ thể thư giãn, làm dịu thần kinh, giảm căng thẳng, stress.

- Tạo hương thơm: Tinh dầu mang đến cho căn nhà, văn phòng, xí nghiệp… hương thơm thư giãn thoải mái, tăng cường khả năng làm việc của mỗi người.

- Đuổi côn trùng: Một số loại tinh dầu như sả chanh, bạc hà… có tác dụng đuổi côn trùng rất tốt đặc biệt là những loại côn trùng gây hại như: Kiến, gián, chuột….

Và dây là một số liệu pháp sử dụng tinh dầu trong chăm sóc sức khỏe:

• Xông: nhỏ vài giọt tinh dầu nguyên chất vào đèn xông tinh dầu, máy khuếch tán tinh dầu HCM. Đây là cách để lan tỏa tinh dầu đơn giản, hiệu quả.
• Massage: tinh dầu pha loãng với dầu nền tỉ lệ từ 1%-5% để massage giúp giảm mệt mỏi, đau nhức cơ thể, tăng tuần hoàn… tốt cho sức khỏe.
• Hít: nhỏ lên khăn cotton, ống hít cá nhân 3 đến 5 giọt tinh dầu để hít giúp thông mũi, giảm các triệu chứng cảm, tăng sức đề kháng,…
• Xịt: pha tinh dầu với nước/cồn y tế 70-90 độ để xịt quanh phòng. Vì tinh dầu chỉ tan trong cồn và dầu nền, không tan trong nước nên cần lắc đều trước khi xịt.

Với sức khỏe tinh dầu có nhiều lợi ích như vậy. vậy thì đối với làm đẹp thì như thế nào nhỉ?

4. Tác dụng làm đẹp:

Tinh dầu được ứng dụng nhiều trong việc làm đẹp chăm sóc da, tóc bằng liệu pháp tự nhiên. Tinh dầu thẩm thấu tốt qua da, hấp thu trực tiếp qua màng tế bào. Chúng làm chậm quá trình lão hóa, dưỡng mềm trắng da, nuôi dưỡng mái tóc,…

Liệu pháp sử dụng tinh dầu để làm đẹp:

• Massage: pha 1 giọt tinh dầu nguyên chất vào 30 giọt dầu nền (dầu dừa, jojoba, hạnh nhân..). Dùng xoa bóp da, da đầu để dưỡng mềm da, chống lão hóa da và chăm sóc tóc hiệu quả.
• Bôi trực tiếp: với một số loại tinh dầu như tinh dầu tràm trà Tea Tree, tinh dầu oải hương Lavender,.. được dùng để chấm trực tiếp lên nốt mụn, vết muỗi cắn.

Vì tinh dầu có đặc tính mạnh hơn thực vật gấp 50-100 lần, dễ gây kích ứng khi dùng trực tiếp lên da. Nên tinh dầu cần pha loãng với dầu nền trước khi sử dụng. Đặc biệt bạn nên dùng thử ở một vùng da nhỏ, tránh vùng da nhạy cảm và quan sát trong 24h.

Trên đây là những thông tin liên quan đến tinh dầu mà chúng tôi đã cung cấp cho bạn.Chắc hẳn từ nay các bạn đã biết được tác dụng của tinh dầu, và không còn đặt ra câu hỏi rằng tinh dầu là gì và tinh dầu có thực sự tốt không nữa đâu nhỉ?