Cơ thể trẻ em có hệ miễn dịch hay sức đề kháng yếu là mục tiêu tấn công của các căn bệnh, vi khuẩn, virus xâm nhập. Tuy nhiên nhiều bố mẹ còn trẻ nên chưa biết cách nhận biết cũng như có phương pháp điều trị kịp thời khiến trẻ gặp phải nguy hiểm ảnh hưởng đến quá trình phát triển. Chính vì vậy mà bố mẹ nên tìm hiểu thật kỹ các triệu chứng bệnh nguy hiểm ở trẻ và phương pháp điều trị kịp thời sao cho trẻ ít bị ảnh hưởng nhất nhé
Dấu hiệu nhận biết triệu chứng nguy hiểm ở trẻ
Để sớm nhận biết những triệu chứng bệnh nguy hiểm ở trẻ thì cha mẹ nên lưu tâm hơn tới các phản ứng của con mình. Đừng coi thường những dấu hiệu như trẻ đau bụng, sốt, quấy khóc, nôn chớ,... vì chúng đôi khi không phải là bệnh vặt mà là một dấu hiệu cho căn bệnh nào đó nguy hiểm. Khi trở thành cha mẹ, nghĩa là bạn phải kiêm luôn vai trò bác sỹ cho con, phải học cách bắt bệnh mỗi khi trẻ có triệu chứng sức khỏe bất thường, từ cái hắt hơi, sổ mũi hay cơn ho, đau bụng,…Bạn cũng phải biết cách xử lý những tình huống thông thường và đặc biệt phải nhận biết những dấu hiệu nguy hiểm của trẻ để đưa đến bác sỹ kịp thời.
Chú ý 16 triệu chứng bệnh nguy hiểm ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ mà cha mẹ không nên bỏ qua. Thực tế có nhiều bệnh mà các bà mẹ chủ quan nghĩ rằng “nhẹ thôi mà”, “đơn giản, ra hiệu thuốc mua vài viên thuốc uống là khỏi”, nhưng kỳ thực trẻ lại bị bệnh trọng không được chữa kịp thời có thể gây hậu quả khôn lường. Dưới đây là 9 dấu hiệu bệnh trẻ em mà các bà mẹ chớ nên coi nhẹ:
16 triệu chứng bệnh nguy hiểm ở trẻ bố mẹ cần nắm rõ
1. Trẻ bị đau bụng
Trẻ bị đau bụng.
Trẻ lớn xuất hiện đau bụng phía dưới, bên phải hoặc đột nhiên đau quặn bụng…thì mẹ hãy bảo trẻ thử nhảy lên xuống, nếu thấy đau hơn khi làm vậy thì đó có thể là dấu hiệu đau ruột thừa. Nếu trẻ nhỏ bị đau bụng thất thường, lúc thì quặn thắt lúc lại không sao, đó có thể là dấu hiệu của chứng lồng ruột – một loại rối loạn nghiêm trọng ở trẻ nhỏ khi các đoạn ruột bị vướng vào nhau.
Cách xử trí:
Trong cả hai trường hợp trên đều phải nhanh chóng đưa trẻ đến bệnh viện để chẩn đoán và điều trị kịp thời.
2. Môi tím tái
Môi tím tái là triệu chứng bệnh nguy hiểm ở trẻ.
Bác sỹ nhi khoa Carrie của Trung tâm y tế Đại học Rush ở Chicago cho biết: Nếu thấy môi trẻ chuyển từ màu đỏ sang tím tái, hoặc trong lưỡi có chất nhầy xuất hiện thì đó là biểu hiện của tình trạng thiếu ô xy ở trẻ.
Cách xử trí:
Khi con có hiện tượng này, bạn cần gọi xe cấp cứu càng sớm càng tốt.
XEM THÊM: Coi chừng tử vong khi thiếu vitamin K ở trẻ sơ sinh
3. Bé bỏ ăn hoặc bú ít đi
Trung bình một ngày, em bé sơ sinh bú ít nhất là 6 lần, khi trẻ có dấu hiệu lười bú hoặc bỏ bú trong một thời gian dài mẹ chớ nên chủ quan. Có nhiều nguyên nhân khác nhau khiến trẻ lười bú hoặc bỏ bú, tuy nhiên các bác sĩ tại Bệnh viện Nhi đồng 2, em bé ít bú hoặc không muốn bú sữa mẹ có thể là do chế độ ăn của người mẹ chứa nhiều gia vị dẫn đến làm thay đổi mùi vị của sữa, hoặc do mẹ không cho bé bú đúng cách. Cũng có nguyên nhân khác là do trẻ bị bệnh trong người, còi xương hoặc gặp các vấn đề nào đó về sức khỏe…
Bé bỏ ăn.
Khi trẻ gặp các triệu chứng trên, mẹ không được chủ quan mà nên đưa bé đi khám bác sĩ nhi khoa để tìm ra nguyên nhân và có cách xử lý kịp thời. Trong trường hợp cần thiết các bác sĩ sẽ tư vấn thay sữa công thức cho bé. Nếu để tình trạng kéo dài trẻ sẽ bị còi xương và suy dinh dưỡng cũng như gặp nhiều vấn đề sức khỏe nguy hiểm.
4. Trẻ sốt cao trên 38 độ C
Trẻ em thường hay bị sốt do các bệnh nhiễm trùng do virus, vi khuẩn và ngay cả khi mọc răng. Tuy nhiên, khi cơn sốt trên 39 độ C tấn công trẻ thì cần lưu ý.
Nếu con bạn dưới hai tháng tuổi có triệu chứng sốt cao trên 38 độ C thì bạn cần phải đưa con đến cơ sở y tế để được thăm khám kịp thời. Vì đây có thể là dấu hiệu ban đầu của nhiều loại bệnh. Nhẹ thì có thể bé bị cảm lạnh nhưng sẽ rất nguy hiểm nếu bé bị viêm màng não. Còn khi trẻ đã trên 2 tuổi, sốt là bệnh lý phổ biến nên bạn không cần quá lo lắng nếu thấy bé không mất nước và không có biểu hiện bất thường.
Cách xử trí:
- Nếu bé dưới 2 tháng tuổi bị sốt cao: Có thể bé bị cảm sốt (chỉ có dấu hiệu sót và cơ thể mệt mỏi) hay viêm màng não, viêm não do mô cầu (kèm theo xuất hiện các ban giống như vết bầm tím hoặc đốm nhỏ hình sao). Bạn cần đưa bé đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt vì bệnh viêm màng não và viêm não do mô cầu rất nguy hiểm đến tính mạng, diễn biến nhanh và nặng.
- Nếu bé trên 2 tháng tuổi: Khi bị sốt cao, bạn cần hỏi bác sỹ khoa nhi để được tư vấn kịp thời, cho bé uống thuốc hạ sốt như paracetamol với liều 10mg/kg/1 lần và 4-6 tiếng sau có thể cho bé uống tiếp liều thứ 2, ăn và uống thực phẩm giải nhiệt, đắp các loại lá giúp bé hạ sốt như lá rau diếp cá, lá rau tần,…
Tuy nhiên nếu trẻ không hạ sốt dù đã uống thuốc, hoặc sốt kéo dài hơn 5 ngày hay sốt cao kèm theo triệu chứng mất nước, co giật hãy đi bé khám tại các cơ sở y tế vì khả năng bị nhiễm khuẩn cao.
Sốt cao kéo dài là triệu chứng bệnh nguy hiểm.
5. Sưng ở lưỡi, mắt và môi kèm nôn mửa, ngứa ngáy
Đây là triệu chứng sốc phản vệ, nghĩa là trẻ đang bị phán ứng với một loại kháng sinh nào đó. Triệu chứng trên đi kèm với sưng tấy, khó thở và phát ban nặng. Khi trẻ có biểu hiện trên nên thông báo với bác sĩ để tạm dừng điều trị và can thiệp kịp thời.
6. Bé bị dị ứng
Dị ứng thức ăn cũng có thể dẫn đến tử vong. Những thức ăn có thể gây dị ứng ở trẻ em như trứng, cá, đậu nành, hải sản và sữa. Những chất dị ứng tiềm ẩn khác là nọc độc ong và thuốc.
Ngoài ra một số dấu hiệu dị ứng tiềm ẩn có thể đe dọa tính mạng trẻ như thở khò khè hoặc khó thở; phát ban đỏ gây đau, khó chịu; môi, cổ họng hoặc lưỡi sưng.
Trẻ bị dị ứng.
7. Hệ tiêu hóa gặp vấn đề
Sau sinh trong vòng 48 giờ đồng hồ, nếu bé không có dấu hiệu đi ngoài hoặc khi đi ngoài phân có chất nhầy màu vàng trắng, đi ngoài ra máu thì cha mẹ cần nhanh chóng báo cho bác sĩ. Vì đây là dấu hiệu cho biết có thể bé đang bị rối loạn hệ tiêu hóa hoặc gặp các vấn đề bất thường nào đó về hệ tiêu hóa và đường ruột. Nếu chủ quan sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe và tính mạng của em bé.
8. Mất nước
Trẻ bị mất nước.
Trường hợp trẻ tè ít, tè không ướt tã thì đó là dấu hiệu trẻ bị thiếu nước, mất nước. Theo các chuyên gia nhi khoa, trẻ sơ sinh dưới 6 ngày tuổi mỗi ngày phải thay tã ít nhất 6 lần. Ngoài dấu hiệu nói trên, việc mất nước ở trẻ sơ sinh còn thể hiện ở chứng khô môi, khô miệng, mắt trũng, thờ ơ, đờ đẫn thiếu tập trung.
Cách xử trí:
Trong trường hợp này, bác sĩ khuyến cáo các bậc cha mẹ nên cho trẻ bú bình thường, bổ sung thêm chất điện giải (Orezol). Không nên cho trẻ uống nước thường vì lúc này nước thường có thể làm giảm hàm lượng natri, có thể gây co giật. Nếu mất nước nhiều cần phải đưa trẻ đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt.
XEM THÊM: Trẻ sơ sinh bị táo bón và cách mẹ trẻ xử lý êm đẹp
9. Da trẻ xuất hiện các ban bất thường
Trên da trẻ xuất hiện những nốt mẩn theo các xoáy tròn, có những đốm nhỏ li ti không biến mất khi ấn lên da, hoặc xuất hiện các vết bầm lớn thì cần cho trẻ đi khám vì đó có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh nguy hiểm như rối loạn đông máu.
Nếu tự nhiên trên da lại xuất hiện ban lớn đa hình thái, thường hơi sưng lên và ngứa có thể là dấu hiệu dị ứng. Ngoài ra trẻ có thể kèm sưng môi hoặc khò khè khó thở…cần nhanh chóng cho trẻ gặp bác sĩ để điều trị và tìm hiểu nguyên nhân.
Xuất hiện nốt ruồi mới hoặc hình dạng nốt ruồi cũ thay đổi: Hãy chú ý kiểm tra da của trẻ thật kỹ khi tắm và hỏi ý kiến bác sĩ khi nốt ruồi bỗng “biến hình” hoặc sưng lên…vì đó có thể là dấu hiệu ban đầu của bệnh ung thư da.
10. Bé bị choáng, ngất xỉu
Trẻ bị choáng váng, ngất xỉu là dấu hiệu bệnh nguy hiểm.
Trẻ đang chơi, bỗng choáng ngất không rõ nguyên nhân, cha mẹ không nên chủ quan, hãy đưa bé đến bác sĩ ngay. Đặc biệt, triệu chứng này nặng hơn khi trẻ xỉu kéo dài trong vài phút, hơi thở ngắn, nhịp tim yếu, co giật hoặc lên cơn tai biến.
11. Trẻ khóc dai dẳng
Thông thường, nếu trẻ khóc không dứt, khóc lớn hơn bình thường, kèm theo sốt, đó có thể là dấu hiệu bị nhiễm trùng nặng. Cha mẹ nên đưa bé đến bác sĩ nhi khoa để được khám và tư vấn điều trị ngay.
Trẻ khóc dai dẳng.
12. Trẻ bị khó thở
Trẻ khỏe mạnh bình thường có hơi thở đều. Nếu trẻ có triệu chứng thở khó, nặng nề, trẻ bắt đầu sử dụng cơ ngực của mình thay vì mũi thì đó là dấu hiệu của sự bất thường trong đường thở, mà cụ thể là chứng suy hô hấp hay khó thở thanh quản. Hầu hết trẻ bị khó thở thanh quản đều có những dấu hiệu như hít thở khó, thở chậm, nghe có tiếng rít thanh quản khi thở, xuất hiện các cơn co kéo hô hấp nhất là tình trạng lõm ức và rút lõm lồng ngực.
Bên cạnh đó trẻ còn có những triệu chứng khác như khàn tiếng hay mất tiếng khi nói, ho, khóc. Đầu trẻ thường bị gật gù khi thở và hay bị ngửa ra sau trong thì hít vào. Nếu quan sát thì sẽ thấy sụn thanh quản nhô lên khi hít vào, mặt trẻ bị nhăn lại, hai cánh mũi nở rộng.
Cách xử trí:
Trong trường hợp này, cha mẹ nên gọi bác sỹ nhi khoa ngay lập tức hoặc nhanh chóng đưa trẻ đến phòng cấp cứu.
13. Trẻ sốt kèm theo cứng cổ, đau đầu hoặc phát ban
Khi trẻ sốt và kèm theo xuất hiện các ban giống như vết bầm tím hoặc đốm nhỏ hình sao cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay vì đó có thể là dấu hiệu của bệnh viêm màng não, viêm não do mô cầu. Bệnh này rất nguy hiểm đến tính mạng vì diễn biến nhanh và nặng
14. Nhiễm trùng cuống rốn
Cuống rốn của em bé sơ sinh cần được chăm sóc đặc biệt để tránh nhiễm khuẩn và nhiễm trùng sẽ ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe của bé. Khi cuống rốn của bé có những dấu hiệu như: có mùi hôi, chảy máu hoặc có mủ, sưng tấy… đây là dấu hiệu cho biết cuống rốn của bé đã bị nhiễm trùng nên đưa trẻ đi bệnh viện để các bác sĩ can thiệp sớm.
Nhiễm trùng cuống rốn ở trẻ em.
15. Trẻ bị vàng da
Không phải tất cả các bệnh vàng da đều nguy hiểm. Đây là triệu chứng thường gặp ở trẻ sơ sinh, xảy ra ở 9% số trẻ đủ tháng (ở trẻ sinh non, tỷ lệ vàng da là 30%). Vàng da sinh lý xuất hiện tròng vòng 1 tuần sau khi trẻ ra đời không nguy hiểm, thường tự mất sau một thời gian ngắn, tuy nhiên vàng da bệnh lý có thể gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
Trẻ bị vàng da.
Vàng da sinh lý là hiện tượng sinh lý bình thường, xảy ra do các hồng cầu của thai nhi bị phá hủy để được thay thế bằng hồng cầu trưởng thành. Khi hồng cầu bị vỡ, một lượng lớn Bilirubin – một chất có sắc tố màu vàng – được phóng thích vào máu, làm cho trẻ bị vàng da. Đa số các trường hợp vàng da ở trẻ sơ sinh đều nhẹ và tự khỏi sau 7-10 ngày, khi chất Bilirubin được đào thải hết qua phân và nước tiểu.
Tuy nhiên, có một số trường hợp vàng da nặng do chất Bilirubin tăng quá cao và thấm vào não (y học gọi là vàng da nhân). Tình trạng này rất nguy hiểm, có thể làm cho trẻ bị hôn mê, co giật, dẫn đến tử vong hoặc di chứng về tâm thần vận động vĩnh viễn.
Cách xử trí:
Khi trẻ bị vàng da, hầu hết các bác sỹ sẽ tư vấn cho các bà mẹ cho con bú thường xuyên hơn để cơ thể bé đào thải những bilirubin dư thừa thông qua phân và nước tiểu. Nên cho trẻ đi khám sớm để có hướng điều trị kịp thời. Bác sĩ sẽ đặt trẻ dưới ánh đèn tia cực tím (UV) hay còn gọi là liệu pháp quang tuyến (phototherapy) để giúp cơ thể trẻ bẻ gãy bilirubin. Nếu sau bước này, bilirubin vẫn tăng cao thì các bác sỹ sẽ phải áp dụng phương pháp truyền máu cho trẻ.
16. Ho có kèm mật xanh
Trong một số trường hợp, trẻ ho, khóc quá nhiều, hoặc thậm chí ăn nhiều là biểu hiện bất thường của dạ dày, hệ tiêu hóa, nhất là khi ho kèm theo mật xanh, hoặc có màu nâu đen giống như cà phê. Các chuyên gia nhi khoa cảnh báo, ho ra mật xanh là dấu hiệu bị lồng ruột, ruột bị tắc, còn nôn mửa có màu như bã cà phê là hiện tượng xuất huyết nội.
Cách xử trí:
Nôn mửa sau khi chấn thương não cần phải khám và đánh giá ngay vì đây là dấu hiệu bất thường, ngoài ra nếu chấn thương sọ não không kèm theo nôn mửa cũng phải đưa đi bác sĩ ngay, tuy nhiên phần lớn là bình thường, không nên quá lo lắng, bác sĩ sẽ khám và đưa ra những quyết định cụ thể nhất.