Nhà sách Mão là cái tên vừa quen vừa lạ với người dân thành phố Hà Nội. Đối với những tín đồ yêu sách, nơi đây có thể được coi là một ngôi nhà, là nơi tụ họp và tìm kiếm nguồn tri thức xuyên thời gian. Đối với những tín đồ nhiếp ảnh, nơi đây hội tụ một Hà Nội xưa cũ hiếm thấy, là chất liệu đầy tiềm năng cho những bức ảnh nghệ thuật để đời. Còn đối với bản thân mình, Nhà sách Mão là địa điểm check-in ấn tượng, nhưng cũng là dấu lắng trong bản nhạc xô bồ của Hà Nội mới, là nơi mình tìm về khi muốn tâm được an yên.
I. Một vài nét về nhà sách Mão
1. Địa điểm nhà sách Mão và thời gian mở cửa
Nhà sách Mão là tiệm sách cổ xưa trên phố Đinh Lễ, hiện đang tọa lạc tại gác 2, khu tập thể số 5, Hoàn Kiếm, Hà Nội. Đây là di sản cả đời của vợ chồng hai ông bà Lê Huy - Phạm Thị Mão với năm gian sách, tổng diện tích lên tới 200 m2. Nhà sách mở cửa tất cả các ngày trong tuần từ 9 giờ sáng đến 5 giờ chiều. Tuy nhiên, vào thứ 6 và cuối tuần thì nhà sách mở thêm ca tối đến 9 giờ để phục vụ những người yêu sách.
2. Lịch sử hình thành của nhà sách Mão
Theo mình tìm hiểu, ban đầu vợ chồng ông bà Lê Huy - Phạm Thị Mão bán sách vỉa hè với hai chiếc bàn nhỏ cỏn con ở trước Bưu điện Hà Nội, ngay ngã ba Đinh Tiên Hoàng, Đinh Lễ vào khoảng đầu những năm 90 của thế kỷ trước. Sau một thời gian tích cóp từng đồng, ông bà đã quyết định mua một phòng bán nhỏ ở gác 2, tập thể số 5 trên phố Đinh Lễ, và từ đó dần phát triển tiệm sách cho đến ngày nay. Ngày đó, nhờ tự mày mò in ấn mà hai ông bà đã cho ra đời cuốn sách "ALMANACH - những nền văn minh thế giới" - có thể coi là một cuốn sách để đời, tạo nên bước ngoặt lớn thu hút nhiều tín đồ yêu sách tụ họp về nơi đây hơn.
Đến đầu những năm 2000, phố sách Đinh Lễ được hình thành khi những ông, bà chủ đầu tư mặt bằng xây dựng nên những hiệu sách mới, từ đó có thể coi ông Huy, bà Mão là những người đầu tiên đặt nền móng cho các tiệm sách, và là người khai sinh ra con phố như ngày hôm nay.
3. Kiến trúc nhà sách Mão độc đáo lạ mắt
Sẽ không phải nói ngoa nếu cho rằng nhà sách Mão là nơi có kiến trúc độc đáo và lạ mắt nhất trong số những tiệm sách ở Hà Nội nói chung và Việt Nam nói riêng. Với năm gian sách chia làm hai tầng, ông bà chủ đã rất kỳ công trong việc đem đến cho hiệu sách một dáng dấp Hà Nội thập niên 90 đầy hoài cổ. Ở giữa căn phòng sách có một cầu thang xoắn đi lên tầng hai với các tủ sách đủ thể loại được xây dựng áp vào tường, cao chạm trần nhà. Tiệm sách thêm phần đặc biệt khi phần mái được lợp bởi nhiều khung gỗ, dựng thẳng đứng chống lên con rường gỗ bản to nâu sẫm. Bên cạnh cầu thang có một bộ bàn ghế nhỏ với tông màu xanh đậm, phối hợp hài hòa với tông màu xanh lam của những giá sách. Sàn nhà được lát gạch hoa với hoa văn cũ kỹ, đại diện cho nghệ thuật gạch hoa đầu những năm 2000.
Trước đây, nhà sách này giống như một kho sách hơn, những người yêu sách thường đến đây với cái thú vui đắm chìm trong hàng tá cuốn sách lộn xộn, và dành phần lớn thời gian tìm cuốn sách phù hợp với mình. Tuy nhiên sau này đời sống hối hả, khách đến xem sách chỉ muốn tìm chọn sách cho nhanh, nên nhà sách Mão được cải tạo lại với nhiều giá sách với các biển chỉ dẫn cẩn thận. Ở đầu cửa ra vào nhà sách có gắn một biển ghi rõ những luật lệ cần tuân theo, tạo ra một không gian yên tĩnh, vắng lặng rất phù hợp cho những con mọt sách như mình.
II. Địa điểm check-in ấn tượng và nơi "trốn" khỏi thực tại
Đặt vào khoảng không gian ngõ nhỏ phố nhỏ Hà Nội, Nhà sách Mão là một trong những địa điểm check-in vintage mà giới trẻ không thể nào bỏ qua. Theo chân chúng bạn đi vào con ngõ nhỏ số 5 trên đường Đinh Lễ, mình như lạc vào một thế giới hoàn toàn khác. Con đường này mình đã đi ra đi vào lắm lần, nhưng hầu như lần nào cũng bỏ qua con ngõ hun hút nhỏ bé ấy. Bước qua những điểm tối, cuối con ngõ mở ra một khu tập thể cũ với dáng dấp như được bảo tồn y nguyên từ những năm 90. Bậc cầu thang bằng đá dẫn lối mình đến gác 2, nơi có nhà sách Mão trứ danh. Từ trên gác 2 nhìn xuống, vẫn còn đó những mảng tường cao cớm nắng, bóng sáng loãng dần, cùng với những mảng rêu xanh bám chặt trên cây cổ thụ nằm giữa ngõ. Xung quanh nhà sách Mão là nhà dân, họ vẫn thường ngày sinh hoạt đi ra đi vào trong không gian chật chội này. Hầu hết nhà ở đây vẫn giữ nền móng tập thể từ xưa, nên tạo cảm giác một Hà Nội cũ lọt thỏm giữa phố đi bộ đông đúc của Hà Nội mới vậy.Mình đứng chụp ảnh ở một ngôi nhà sát vách với Nhà sách Mão
Tìm đến nhà sách Mão là chúng ta tìm đến một tiệm có cửa gỗ sơn màu xanh lam đặc trưng. Khi vào đến bên trong, mình rất ngỡ ngàng trước một khoảng không rộng lớn chật ních sách với đủ thể loại, có những cuốn đã ngừng xuất bản từ lâu. Bao trùm cả không gian là một mùi sách cũ thoang thoảng, xen lẫn vào với mùi tách cà phê của ông chủ trông quán - nay là người con trai của hai ông bà Mão. Mọi ngóc ngách trong nhà sách đều rất yên tĩnh dù cho nhiều lượt khách ra vào, có lẽ do nhiều người đã quen với luật lệ ngầm hiểu ở nơi đây và không xâm phạm đến sự riêng tư, yên ắng của người khác. Một không gian vừa cổ kính, xưa cũ mà lại vừa yên bình trái ngược hẳn với phía bên kia con ngõ là một Đinh Lễ nhộn nhịp tiếng nói tiếng cười của trẻ em. Chính vì vậy, đối với riêng mình thì nhà sách còn là một địa điểm "trốn" thực tại để được an yên tìm về với bản ngã nhỏ bé, nơi mình có thể gạt bỏ một tuần học tập và làm việc mệt mỏi và thư giãn trong những thế giới kỳ diệu của những tập sách cũ.
Với dáng dấp của một nhà sách cổ, theo mình thời điểm thích hợp nhất để đến với nhà sách là mùa đông, bởi nếu tham quan vào mùa hè thì phòng khá nóng và tiệm sách cũng không lắp đặt điều hòa. Hơn nữa, khi tham quan chọn mua sách thì nên đi từng tốp nhỏ, không thì sẽ khá chật chội và đôi lúc chúng ta sẽ thấy hơi khó thở. Một lưu ý khác cho những bạn muốn tham quan check-in ở đây thì nên nói nhỏ tiếng lại, đi cũng khẽ khàng hơn tránh gây ồn ào, ảnh hưởng đến trải nghiệm của những vị khách khác.
III. Lời kết
Với những tâm hồn yêu Hà Nội nói chung và những mọt sách nói riêng, nhà sách Mão là một điểm đến không thể bỏ qua. Thay vì lao đầu vào những thú vui ồn ào và đầy cám dỗ ngoài kia, tại sao chúng ta không tìm cho mình một góc nào đó tĩnh lặng hơn, yên bình và hoài cổ hơn nhỉ? Mình cam đoan rằng những trải nghiệm bạn có ở không gia gian khu tập thể số 5 Đinh Lễ và nhà sách Mão sẽ hấp dẫn không kém gì bên ngoài Hà Nội xô bồ đâu.